se12
 
Bunkernummer
Se12
Oud Bunkernummer
ES12
Lokatie
Semmerzake
Toegankelijkheid
Volledig vrij
Aantal kamers

2 achteraan onderling verbonden kamers en een sas

Aantal schietgaten
2
Type geschut
2 x MI
Bijhorende vuurrichting
westen
Origineel kadastraal perceel waarop de bunker werd gebouwd:
  • Semmerzake, Unieke Sectie, kadastrale percelen 533E en 534i (beiden deels)
Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker:
  • Voor de bouw van de bunker werd een perceel onteigend ter grootte van 1 are 82 ca in de voortuin van een bestaande hoeve. Het originele perceel 533E was in totaal 3 are 10 ca en perceel 534i 2 are 50 ca groot en beiden gekadastreerd als bouwgrond.
  • Gezien dit perceel aansloot op de Grotenbroekstraat, waren er in dit geval geen permanente of tijdelijke erfdienstbaarheden van toepassing.
    • De akte voor dit perceeltje werd verleden op 18 maart 1935 voor de totaalprijs van 3750 BEF aan Dhr Charles Dekens, telefoonbediende te Semmerzake en daar wonende.
    • De akte voorzag in dit geval ook een jaarlijkse intrest op dit bedrag van 5% dat zou worden uitbetaald vanaf het tekenen van de akte. In dit geval kwam dit neer op 187.50 BEF per jaar.
Huidige kadastrale perceelnummers van deze bunker:
  • Blijkbaar heeft men recent op het kadaster de unieke sectie gewijzigd in Sectie A. Alle percelen die vroeger geen Sectie hadden (uniek), worden voortaan voorafgegaan door de letter "A".
  • De originele percelen 533E en 534i zijn niet meer bestaande.
  • Er zijn ook nog heel wat andere kleinere percelen opgegaan in een veel groter perceel 533n.
  • Hierop is voor de hoeve waar de bunker nu nog altijd bijstaat, deze bunker ook duidelijk getekend maar hij draagt in elk geval geen apart kadasternummer meer. Dit wijst er toch wel op dat de bunker ooit wel opnieuw zal verkocht geweest zijn aan de huidige eigenaars van het grotere perceel.

Onteigeningschets

Schets zoals terug te vinden bij de bijhorende akte. Men ziet duidelijk de Grotenbroekstraat vlakbij de bunker. Meer westelijk loopt nog een oververharde wegel die hier ook is getekend en mogelijks militair wel bijkomend voor de westkant van steunpunt Semmerzake een bijkomende te verdedigen stelling zal geweest zijn. Ongeveer dezelfde afstand als de Grotenbroeklaan tot deze onverharde wegel, nog meer westelijk, loopt de Schelde.

Actueel Kadaster

Een huidige schets van het kadaster anno 2017. De hoeve bij de bunker is aangeduid met nr 74. De bunker staat getekend in de voortuin maar heeft geen apart kadasternummer meer. Alle eerder bij dit project gemelde percelen, zijn heden inbegrepen in het vrij grote perceel A533n.

Luchtfoto Google Earth anno 2007 met centraal in zicht de bunker Se12 verborgen op de voortuin van een hoeve. Het parallelle gedeelte van de hoeve met de Grotenbroekstraat is origineel. Het dwars op de Grotenbroekstraat bijgebouwde gedeelte is zeker van een latere datum en nog bijgebouwd.
Routebeschrijving om deze bunker te vinden:
  • De bunker ligt op de rechter kant van de Grotenbroekstraat, komende van de Aalbroekstraat, iets voorbij de Bergatstraat, in de voortuin van een boerderij.
  • De bunker ligt volledig op privéterrein en kan alleen meer gedetailleerd bezichtigd worden mits toestemming van de eigenaar. Respecteer de privacy aub.
Localisatie van de bunker op de bunkerlinie:
  • Het is de meest noordelijke voorliniebunker op de westelijke flank van het steunpunt Semmerzake. Hij ligt nog iets noordelijker dan de bunker Se1.
  • De schietsector van deze bunker is alvast de velden westelijk van de Grotenbroekstraat. DIt zijn de velden die uitkijken op de Schelde nog meer westwaarts.
Structuur van het bunkertje:
  • De bunker bestaat uit twee kamers die achteraan met elkaar verbonden zijn, en een toegangssas.
Welke type wapens waren in de bunker opstelbaar + wat waren de schietsectoren:
  • De bunker was standaard voorzien voor de opstelling van Maximmitrailleurs. Daarnaast was hij eveneens voorzien om Hotchkiss- of Coltmitrailleurs te kunnen opstellen. Dit is één van de bunkers met de lage pootjes (25 cm ipv 55 cm) voor de opstelling van deze laatste types van wapen opgesteld op een driepoot.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

  • Origineel was de bunker volledig ommuurd met baksteen.
  • Volgens het originele bestek diende de bunker gecementeerd te worden maar dit is in elk geval nooit zo gebeurd bij deze bunker.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • Het linker schietgat van de bunker zat verborgen achter een houten camouflagedeur van 1.00m x 2.00m (BxH).
  • Het rechter schietgat zat verstopt achter een vals raam.
  • De luiken van het rechter schietgat alsook een bijkomend vals raam op de rechter zijkant, waren uitgewerkt als een gegalvaniseerde metalen platen waarop langs de buitenzijde houten raamprofielen waren gekleefd om het geheel nog explicieter het uitzicht van een echt raam te geven.
  • Het rechter schietgat zat verborgen achter 2 luiken openend in twee richtingen van elk 0.50m x 1.40m (BxH).
  • Voor het vals raam was de uitwerking gelijkaardig met dat verschil dat deze werden uitgewerkt op een gefixeerde gegalvaniseerde metalen plaat van 1.00m x 1.40m (BxH)
  • De bunker bevat globaal nog veel restanten van de originele baksteen camouflage. Het geheel is ondertussen ook al vrij sterk overgroeid met klimop.
  • Het bunkertje was voorzien van een zadeldak dat was opgetrokken hout en als dakbedekking rode Boomse dakpannen had.
  • Het toegangssas had een plat dak met een fraaie betonnen dakrand.
  • Voor de waterafvoer van dit platte dakje werd een een zinken goot voorzien van 1.15m die onderaan eindigde in een fonten dolfijn.
  • De toegangsput was uitgemetst in baksteen met een bodem in beton waarin een sterfput met metalen rooster was voorzien.
  • In het originele bestek is er sprake van een metalen ladder van 0.60m in deze toegangskuil. In praktijk is dit zeker vervangen geweest door een aantal stijgijzers.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Voor de bouw van de bunker zelf dienden beperkt een aantal bestaande bomen gerooid te worden.
  • Globaal had hij het uitzicht dit van een bijgebouw bij de boerderij waar hij nu nog bij staat.

Bouwplannen van de bunker

Terreinschets zoals terug te vinden bij de bouwplannen. Het bunkertje stond dus letter ingepland op de zuidwestelijke hoek van de voortuin van de hoeve. Dit bleek toen van de weg gescheiden door een bomenrij.

Om de bunker te bouwen, dienden ook een aantal kleinere bomen gerooid te worden.

Origineel grondplan van deze bunker. Op de rechter zijmuur zie je nog een extra voorzien vals raam.

se13

Doorsnede AB bij bovenstaand grondplan toont een langsdoorsnede doorheen de rechter mitrailleurkamer om dan een sprong te maken naar het toegangssas van de bunker met inbegrip van de sterfput.

Ook hier blijkt de toegangskuil afgesloten met een plaat TR3. Dit is een type waar mij voorlopig elke detailschets van ontbreekt.

Dwarsdoorsnede CD bij hetzelfde grondplan loopt achter de bunker door en doorheen het toegangssas. In praktijk is dit uitgewerkt als een kleine loopgraaf.

Actuele toestand van deze bunker:
  • De bunker is volledig vrij, zowel het deurgat als de twee schietgaten.
  • Het betreft zeker een zeer fraaie bunker omwille van de vele restanten van originele baksteencamouflage.
  • Ook de uitbouw voor het toegangssas met een kleine loopgraaf is zeer fraai.
  • Gans het toegangssas is nog zeer intact aan de buitenzijde van zowel baksteen als de fraaie gecementeerde dakrand.
Draagt de bunker nog sporen van de meidagen 40:
  • Gezien zijn locatie op de linie, draagt het bunkertje niet direct sporen van strijd.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje:
  • De eigenaars hebben blijkbaar geen betere oplossing gevonden voor hun afvalwat dan dit via veel recentere buizen te lozen in de nog altijd werkende sterfput van de bunker in het toegangssas. Dit veroorzaakte in het verleden toch af en toe niet zo een frisse geur in het toegangssas. Ook kwam het er hierdoor vrij vettig bij te liggen.
  • Sinds enige jaren (ik vermoed sinds 2015), staat de ganse site van boerderij, bunker en bijhorende gronden te koop. Eerst stond het terein met hoeve te koop terwijl het nog verhuurd werd. Sinds enige jaren is de hoeve onbewoond en geraakt het ganse terrein met hoeve en bunker in belabberde toestand. Dit komt zeker de hoeve en ook de bunker niet ten goede. Het ganse terrein is hierdoor heden ten dagen (2017) zeer sterk overwoekerd en de gebouwen beginnen ook de eerste sporen te tonen van verval.
  • Dit is een zeer vervelende situatie voor de bunker want ook hier is totaal niet geweten wat de bedoeling is met het geheel van de terreinen, inclusief de bunker. Hopelijk gebruikt men hier zijn gezond verstand als er projecten worden aangekondigd met dit nu nog altijd te koop staande terrein.
  • De situatie van de bunker is zeker op het huidige moment niet zo rooskleurig omdat de huidige eigenaars ook al eigenaars waren van het terrein waar de bunker Av1 "stond". Deze werd in 2010 wel degelijk gesloopt voor de bouw van 2 halfopen bewoningen mogelijk te maken in plaats van één open bebouwing met behoud van de bunker... Ze zijn de bunkers dan ook zeker niet overdreven genegen.
Kostprijsschatting van het toenmalige bunkertje:
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject E terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 60.448,02 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 60.948,02 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
Algemene foto's uit de oude doos (voor 2006 - chronologisch)
Voorlopig de oudste foto van dit bunkertje in mijn bezit. Hij dateert allicht van rond 1995. Het toont nog het hoevetje waarbij de bunker nog op de rechter kant in een klein met draad afgespannen weide is gelegen in de voortuin van de hoeve. (Foto: collectie Guido De Jong - Simon Stevin Stichting)
Beschrijvende foto's van de bunker vanaf 2006
De Grotenbroekstraat, anno 2006. Links tussen de rode zichtbare gemetste paaltjes, ligt de woning bij nr 74 waar deze bunker in de voortuin staat.
De wijze waarop de bunker toen te zien was in de voortuin rechts, vrij sterk verstoken onder klimop.
Zicht op de tussendoor iets minder overgroeide bunker. Links achteraan de toegang, rechts de twee schietgaten in westelijke richting op de velden gericht naar de Schelde toe.
Detail voorzijde.
Nogmaals beide schietgaten.
Binnenzijde van het linker schietgat met nog zeer fraaie camouflagetinten.
De rechter zijkant met de restanten van een vals raam.
Achterzijde van de bunker met rechts het toegangssas dat nog zeer intact is qua baksteencamouflage. Enkel aan de achterkant en aan de schietgaten ontbreekt vrij veel originele baksteen.
Detail van de zeer fraaie betonnen dakrand rondom het platte dakje op het toegangssas.
Detail van het toegangssas
Linker zijkant
Detail van het toegangssas met wat men ongeveer kan gaan beschrijven als een beperkt soort van loopgraaf naar de toegang toe.
Detail van de toegangskuil. Je ziet nog duidelijk de originele sterfput zitten. Merkwaardig genoeg heeft men zelfs een afvoerbuis van de woning afkomende in deze kuil laten uitkomen. Men heeft dus binnen het gebruik van de woning de aanwezige sterfput laten werken voor het afvoeren van vuil water afkomstig uit de woning zelf. Toch wel jammer voor zo een fraai bunkertje gezien daardoor de bunker toch niet zo al te fris komt te ruiken.
Terugblik op wat allicht een origineel soort loopgraaf was naar de toegang toe.
Binnenzicht in de linkse mitrailleurkamer.

Detail van het schietgat met de vrij zeldzaam voorkomende kleine pootjes (amper 25 cm) voor de opstelling van een Hotchkiss- of Coltmitrailleur.

Allicht had men met deze bunker om het schietgat vrij laag tegen het maaiveld te houden een probleem. Door de aanwezigheid van de stijle helling aan de oostkant, zal het terrein wel gevaarlijk zijn voor grondwater. Indien men dan de bunker dieper in het maaiveld had gestoken, zou dit risico allicht te groot zijn geweest.

De oplossing zat allicht dan in de kortere pootjes.

De tussengang naar de 2e mitrailleurkamer.

Ook hier werden de haken aan de muren in opdracht van de Duitse bezetter binnen een ontmantelingsopdracht voor de Duitse oorlogsindustrie, afgebrand.

Detail van de 2e mitrailleurkamer die veel rommeliger ligt.
Ook hier is op de rechter zijmuur nog duidelijk het richtteken voor de opstelling van de Maximmitrailleur aanwezig.
Jammerlijke en vrij gevaarlijke situatie sinds 2016 voor dit bunkertje
De wijze waarop het bunkertje jammer genoeg heden nog is terug te vinden. Sinds 2015 staat het perceel met de hoeve en de bunker op geleidelijk aan te verkommeren. Er werden al meerdere verkavelingsprojecten opgesteld om dit terrein te herbestemmen. Jammer genoeg altijd zonder degelijk oplossing voor het toch op het terrein aanwezige fraaie bunkertje. Het terrein geraakt allicht deels door de aanwezigheid van de bunker niet verkocht. Hopelijk gebruikt de gemeente Gavere voor dit toch fraaie bunkertje zijn verstand mochten er ooit voorstellen binnen komen om het bunkertje toch weer te slopen in plaats van te integreren.
De oprit naar de hoeve.
De eerder reeds getoonde fraaie linker zijkant met links op de foto totaal verborgen te toegang. De rechter kant op de foto bevat de beide schietgaten.
 
Vorige (Se11)
Vorige (Se11)
Volgende (Se13)
Volgende (Se13)