Citadelpark Gent

Buskruitfabriek Cooppal Wetteren

Vliegvelden WO I Regio Gent

WO I Munitiepark Kwatrecht

De Dodendraad

De Hollandstellung - Duitse WO I bunkerlinie

Reichsschüle Flandern - SS-School Kwatrecht

Duitse Atlantic Wall Radarpost - Goldammer

WOI en II Munitiedepot De Ghellinck Zwijnaarde

Duitse gangen onder centrum Gent WOII

Publieke WOII Schuilplaatsen Groot Gent

Het Fort van Eben Emael

KW-linie

WO I - Kwatrecht - Melle

18 daagse veldtocht gekoppeld aan TPG

Neergestorte B17 te Kwatrecht 19-09-1944

De bevrijding WO II van de regio rond TPG

Details van de legers:

Gesneuveldenlijsten:

Contact en onbeantwoorde vragen

Media-aandacht

Copyright

Links

Beschrijving van bruggenhoofd Gent.

Gedetailleerde beschrijving van de bunkers en hun bewapening.

Hieronder vindt u nadere uitleg over hoe in een beperkt aantal bunkers 75mm veldgeschut kon opgesteld worden opgesteld aan Bruggenhoofd Gent. U vindt er ook meer uitleg over het speciale staketsel voor het draaien van de kanonnen in de beperkte ruimte van een bunker.

Beschrijving van het Belgische 75 mm veldgeschut dat werd voorzien om op te stellen in 3 bunkers van TPG.

Allicht waren er binnen de Belgische Artillerie in de meidagen '40 nog 2 types van 75 mm veldgeschut in gebruik die ook opstelbaar waren in elk van deze 3 bunkers.

Het Belgische kanon 75mm TR uit 1905

Dit waren gemengd Duits-Belgische kanonnen. De loop werd gemaakt bij de Fonderie Royal de Canons in Liege (het latere Cockerill Sambre). Het onderstel kwam van bij Krupp in Duitsland.

Het kanon had een vuurbereik tot 9.900 meter. Elke granaat woog 6.52 kg. Afhankelijk van de geoefendheid van de artilleristen, kon men met dit kanon een kadans aanhouden van 5 tot 12 schoten per minuut.

De kanonnen waren vanaf 1907 tot 1945 in gebruik bij het Belgische leger. De kanonnen hadden de Belgische artillerie reeds grote diensten bewezen aan het front van de IJzer in 1914. In de periode van 15 tot 31 oktober 1914 werden de Duitse stellingen met maar liefst 150.000 van dergelijke granaten bestookt.

Ook bij de 18-daagse veldtocht was dit nog het hoofd-artillerie geschut van de courante Belgische Artillerieregimenten.

Dit was het veldgeschut waarvoor tijdens de 18-daagse veldtocht ook 5 schietgaten verdeeld over 3 bunkers waren uitgewerkt om het in die bunkers te kunnen opstellen.

C75 TR 1905 kanon Belgisch
75 mm veldgeschut
belgisch 75mm geschut belgisch 75 mm veldgeschut

(Foto boven: een dergelijk kanon zoals te zien in het legermuseum te Brussel, links onder: een achtergelaten stuk van dit type artillerie te Kruisweegs tijdens de 18-daagse veldtocht (Collectie Peter Taghon), rest van de foto's: Replica)

Het Franse kanon 75mm Schneider Canet M1906

Dit was een verbeterde versie van het oude Franse snelvuurkanon Puteaux 75 mm, model 1897.

Dit type kanon had een vuurbereik tot 8.500 meter. Elke granaat woog 7.24 kg. Afhankelijk van de geoefendheid van de artilleristen, kon men met dit kanon een kadans aanhouden tot 12 schoten per minuut. Het was eveneens van het snelvuurtype.

De kanonnen waren vanaf 1906 tot 1945 in gebruik bij het Belgische leger. Dit type kanon was een extra aankoop om de Belgische frontverliezen van artillerie op te vangen. België kocht in 1914 op die wijze 54 van dit type kanonnen waarvan er dus opnieuw in mei 1940 nog een aantal zullen opduiken. Ze waren wel veel minder talrijk aanwezig binnen de artillerie dan het hierboven reeds vermelde 75mm snelvuurkanonnen van Belgische makelij.

Allicht was dit type van geschut als reserve te beschouwen om eventueel te kunnen gebruiken binnen de voorziene opstelling van 75 mm veldgeschut in enkele hiervoor voorziene bunkers van TPG.

C75 mm Schneider Frans 1906

Foto boven: een dergelijk kanon zoals te zien in het legermuseum te Brussel, de foto's daaronder zijn oudere foto's waar dit type geschut op is te herkennen. De gemakkelijkste herkenningspunten zijn de boogvorm die onbeschermd is boven de loop in de beschermplaat. Ook loopt de geleider van de loop in dit geval niet door tot op het einde van de loop zoals bij het andere snelvuurkanon wel het geval is. (Oudere foto's: Replica)

De opstelling van dergelijk 75 mm geschut in 3 bunkers van Bruggenhoofd Gent.

Er waren op de ganse bunkergordel drie bunkers voorzien voor het plaatsen van 75mm veldgeschut. Van dit type bunkers staan er twee op het grondgebied van Semmerzake (Se2 en Se3) en één op grondgebied Moortsele (A30)

De hier gebruikte opstelling bestond ondertussen al in de redouten en forten van Antwerpen.

Op 28 augustus 1934 vindt men een schrijven over hoe de bunkers Se2 en Se3 voor dit 75 mm geschut uitgewerkt gingen worden.

De bunker Se2 had hierbij 2 schietgaten voor C75 geschut in 1 grote kamer uitgewerkt. Se3 had 1 schietgat. 1 schietgat van Se2 was gericht op de Schelde-overgang te Eke. De overige 2 schietgaten van Se2 en Se3 waren gericht op doelen nabij de bunkers van TPG in de zone Eke tot Astene.

Ondanks dat Se2 2 schietgaten had voor dit type van wapen was het wel maar de bedoeling hier gelijktijdig 1 kanon C75 in te plaatsen. Het kanon zou dan afhankelijk van waar de nood het hoogst was voor het juiste schietgat geplaatst moeten worden. Deze bedenking was zeker niet het geval voor de zware bunker A30 te Moortsele. Hier stonden ooit wel 2 verschillende C75 kanonnen opgesteld.

Een eerste opmerking is dat de Belgisch-Duitse versie van geschut een lengte had van 4m43 maar de Franse variant een lengte van 5m70. Bij gebruik van het 2e type 75 mm kanon zou in theorie ook de hoogte van het schietgat anders moeten zijn afhankelijk van het type gebruikt geschut.

Het besluit zal uiteindelijk worden dat men in ontwerp enkel ging toespitsen op het Belgische 75 mm geschut. Het andere Franse geschut kon er ook altijd wel in geplaatst worden maar het gebruik van de bunker zou veel beperkter worden. Het was altijd beter dan niets natuurlijk.

Merkwaardig is wel dat men in deze nota nog spreekt van in totaal 4 bunkers aan TPG voor dit type geschut terwijl er ooit maar 3 zo zijn gebouwd.

Foto van de zware 2-verdiepsbunker A30 van kort na de meidagen '40. Deze bunker had 2 kamers voor de opstelling van evenveel 75 mm veldkanonnen. Onderaan was nog een mitrailleurkamer met 2 schietgaten voor mitrailleur en een commandokamer. (Foto: Denkschrift über die Belgische Landesbefestigung)
detailtekening schietgat 75mm kanon in bunker

De schietgaten waren in dit geval nog iets groter en ruimer dan bij de C47 kanonnen. U ziet hieronder naast elkaar een vooraanzicht van één van de schietgaten van de zware bunker A30 te Moortsele en een binnenzicht van de bunker Se2 te Semmerzake op de Tumulusheuvel.

Om vlot alle te bereiken doelen te kunnen bevuren diende een schietgat te worden voorzien met aan de buitenzijde afmetingen van 1m47 (breed) x 2m08 (hoog)

detail vooraanzicht schietgat voor 75mm veldkanon bruggenhoofd Gent

Boven en links: Schietgat bunker A30 - Rechts: binnenzijde bunker Se2 (Foto boven: Collectie Bunkerfreaks Antwerpen)

Opnieuw is in dit geval de structuur gelijkend op deze van de bunkers voor het plaatsen van een mobiel C47 kanon. Er is opnieuw bij elk van de kanonkamers een boogvormig gedeelte voor het schietgat van de bunker, dat merkelijk lager is gelegen dan de rest van de vloer van de bunkerkamer.

binnenkant voor schietgat kanonbunker 75mm veldgeschut

In de boogvorm stond net als bij de bunkers voor een mobiel 47mm kanon, een speciaal gemaakt banket om opnieuw het in de bunker geplaatste veldgeschut eenvoudig en snel te kunnen veranderen van vuurrichting. Het banket is deels wat gelijkend met vertoond toch vrij veel verschillen met het banket van het 47mm kanon. Opnieuw is het hoofdidee een systeem van twee rails in boogvorm waarop een soort plateau kan draaien waarop het stuk 75 mm veldgeschut is geplaatst. Dit plateau scharniert opnieuw aan een oog dat in elk van de bunkerkamers nog kan teruggevonden worden vooraan het schietgat.

Het staketsel voor de opstelling van het 75 mm geschut.

Dit staketsel is in dit geval toch wel groter en zwaarder uitgewerkt dan zijn versie voor het mobiele C47 geschut die u kan terugvinden op deze link.

Ook hier had men een railwerk dat in de dieper uitgewerkte gedeelte van de bunkerkamer werd geplaatst voor het schietgat. Hierop werd an scharnierend in het schietgat een staketsel gemonteerd waarop het C75 geschut kon gereden worden.
De dwarsdoorsnedes horende bij dit staketsel.
staketsel voor schietgat 75mm kanon in bunkers bruggenhoofd Gent
Langsdoorsnede van de bunkerkamer met het geplaatste staketsel.

Bovenaanzicht met het geheel van het staketsel dat u hierboven in delen zag getekend.

Originele plannen: Koninklijk Legerarchief - De Moskou-archieven