• Gavere, Unieke Sectie, kadastraal perceel 1010a (deels)

• De originele onteigening vond plaats op grondgebied Gavere. Dit is trouwens de enige bunker onteigend op grondgebied Gavere zelf. Gavere telt nog bunkers op zijn grondgebied maar dan wel op zijn andere deelgemeentes Vurste en Semmerzake. Het onteigende perceeltje omvatte een terrein landbouwgrond van 1 are 59 ca. aan de zuidwestelijke kant van een veel groter perceel landbouwgrond van 1 hectare 47 are 60 ca.
• Om het terrein ten allen tijde te kunnen bereiken was er enerzijds een permanente erfdienstbaarheid over een strook van 2 meter breed. Deze maakte ook deels deel uit van dezelfde akte. Deze volgde de zuidoostelijke grens van het terrein 1010a over 94.75 meter om dan verder te lopen richting Wannegatstraat op het verder noordelijk aanpalend perceel 1009. Men volgt dus hierbij de gracht die de zuidwestelijke grens van het perceel volgt.
• Om het terrein te kunnen bereiken voor de bouw van de bunker werd voor een periode van 8 maanden vanaf het ogenblik dat de werken effectief zouden starten een strook van 5 meter breed tot bij de bunker voorzien. Wat in dit geval wat speciaal is, is dat de tijdelijke en de permanente erfdienstbaarheden hier beiden over een verschillende routes verliepen. Allicht was het pad langs de gracht niet echt veilig genoeg om via die weg met zware karren de bouwplaats van de bunker te proberen bereiken. Men koos voor de bouw een pad komende van de meer noordelijk gelegen Hullestraat en stak in eerste instantie vanaf het onteigende perceel het volledig perceel 1010a over met een lengte van 116.75 meter. Omdat het perceel 1010a echter niet raakt aan de Hullestraat werd op de noordwestelijke grens nog eens afgedraaid in noordoostelijke richting over een lengte van 47.40 meter. Van daaraf liep toen een heden verdwenen stukje weg waarop dan werd aangesloten om zo de Hullestraat te bereiken.
• De akte voor enerzijds de specifieke onteigening, de gemelde permanente erfdienstbaarheden langs de gracht en de tijdelijke erfdienstbaarheden dwars en parrallel met de Hullestraat werd verleden op 24 mei 1935 voor de prijs van 1775 BEF aan Mr Vander Haegen Achiel, landbouwer wonende te Gavere. Dit was zeker geen hoge prijs te noemen als je ziet welke erfdienstbaarheden en overlast ook nog eens aan de akte gekoppeld zaten.
• Deze akte bevatte ook een clausule voor een jaarlijkse intrest op dit bedrag van 5% wat in dit geval neerkwam op jaarlijks 88.75 BEF. ging in vanaf het ogenblik dat de werken zouden aanvatten.
• Voor het vervolg van de permanente erfdienstbaarheid langs de gracht aan de zuidoostelijke grens van het perceel 1010a werd overgegaan voor nog eens 120 meter langs dezelfde gracht op het perceel 1009. Dit was eigendom van Mejuffer Maria De Backer, zonder beroep en woonachtig te Gavere. Deze 2e akte werd verleden op 19 juni 1935 voor de prijs van 200 BEF. Ook op deze erfdienstbaarheid zat een intrestclausule van 5% van dit bedrag, wat neerkwam op 10 BEF per jaar.
• Omdat ook het perceel 1009 nog niet aansloot op de Wannegatstraat was er nog een 3e akte voor de permanente erfdienstbaarheid nodig over het perceel 1005d over een lengte van 28.50 meter doorheen de tuin van een woning van Mr Karel Dierickx, handelaar en daar wonende te Gavere. Deze akte werd verleden op 27 mei 1935 voor de prijs van 100 BEF. Ook op deze akte zat een intrestclausule van 5% wat dan neerkwam op 5 BEF per jaar.
• Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.

• Op een actuele schets van het kadaster vindt men het originele perceel A1010a niet meer terug. Dit perceel blijkt ondertussen opgedeeld in het perceel 1010c dat overeenkomt met de bunker op zijn betonnen grenzen en de rest van het originele perceel 1010a, heden perceel 1010b.
• De bunker stond in elk geval in 1961 al niet meer te koop en zal dus ooit door de originele eigenaars van het perceel 1010a opnieuw van de Belgische staat overgenomen zijn.
• De in het kader van de permanente erfdienstbaarheden vernoemde perceel A1009 is nog altijd identiek terug te vinden.
• Perceel 1005d met de woning is ondertussen blijkbaar perceel 1006d geworden.

• De bunker ligt op de rechter kant van de Hullestraat, komende van de Gentweg. Men ziet hem echter maar vrij laat liggen omdat hij wat zit weggestoken achter de top van een heuveltje in het veld. Hij is ook allicht het vlotst via deze weg, indien gewenst te bereiken al over dit weiland.

• Het is een voorliniebunker tussen steunpunt Semmerzake en Muntekouter tussen A18 (265 m) en AV3 (315 m). Hij is in hoek opgesteld met AV3 om zo het zichtsveld en het schietbereik te vergroten.
• De bunker A19 neemt letterlijk de velden onder vuur tussen Baaigemstraat en Hullestraat. De Av3 biedt hierop kruisend vuur vanaf de hoek van het bosje waarin hij nog altijd staat.

• Twee achteraan verbonden kamers voor het opstellen van een mitrailleur en een sas.

• Het bunkertje was standaard voorzien voor de opstelling van Maximmitrailleurs. Daarnaast was hij ook voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- en Coltmitrailleurs.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

• Origineel was de bunker volledig ommuurd met baksteen.
• Volgens het originele bestek diende de bunker gecementeerd te worden maar dit is in elk geval nooit zo uitgewerkt gezien de sporen van de baksteen ommuring hier en daar nog duidelijk aanwezig zijn onderaan sommige wanden.
• Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
• De toegang tot het toegangssas alsook het linker schietgat zaten verstopt achter een houten deur van 1.00m x 2.00m (BxH).
• Het 2e schietgat was uitgewerkt als een vals raam. Dit bestond dan uit 2 gegalvaniseerde plaatijzeren luiken van elk 0.50m x 1.40m (BxH), openend in 2 richtingen. Op dit plaatijzer waren dan nog houten raamprofielen gekleefd om het geheel expliciet het uitzicht van een raam te geven.
• Daarnaast had de bunker op de beide zijkanten nog een vals raam van 1.00m x 1.40m (BxH). Deze waren identiek uitgewerkt maar dan telkens op een vaste niet beweegbare plaatijzeren plaat van 1.00m x 1.40m (BxH).
• Het bunkertje was voorzien van een in hout uitgewerkt zadeldak, ook het toegangssas kreeg een iets lager zadeldak aangemeten. De dakbedekking bestond uit rode Boomse dakpannen.
• De toegangsput was uitgemetst in baksteen met een bodem in beton waarin een sterfput met metalen rooster was voorzien.
• In het originele bestek is er sprake van een metalen ladder van 0.65m in deze toegangskuil. In praktijk is dit zeker vervangen geweest door een aantal stijgijzers of betonnen trappen.
• Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
• De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
• In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
  • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
  • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
  • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
  • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
  • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
• Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
• Het geheel had het uitzicht van een huisje in het veld, een kleine hoeve.

• Het is ondanks dat de bunker grotendeels zijn baksteenommuring kwijt is nog altijd een vrij fraai gevalletje. Je ziet nog duidelijk waar ooit de valse ramen en deuren hebben gezeten.
• Heden is de bunker nog volledig afgesloten op het rechter schietgat na dat volledig is geopend.

• De kans op schade is op deze zone van de lijn is vrij miniem omdat ze wel bezet is geweest maar nooit effectief om zeggen zwaar bevochten.
• Voor zover geprospecteerd konden er voorlopig alvast aan de buitenzijde geen sporen van strijd worden vastgesteld.

• Voorlopig geen gekend.

• Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject E terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 63.231,68 Bef gekost hebben.
• Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 63.731,68 Bef hebben gelegen.
• Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Foto's van deze bunker

Foto's anno 1990 - 1995 : Collectie Guido De Jong - Simon Stevin Stichting