• Munte, Unieke Sectie, kadastraal perceel 98 (deels).

• Voor de bouw van de bunker werd een stuk onteigend van 1 are 90 ca groot, aan de zuidwestelijke hoek van een perceeltje weiland van 14 are 50 ca. Dit was het perceel Munte, unieke sectie, kadastraal perceel 98.
• Om het onteigende perceel voor de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, was er een strook voorzien van 2 meter breed tussen het onteigende perceel en de openbare weg (onverhard) noordwestelijk van het perceeltje, Ruspoel genaamd.
• Deze strook was 85.60 meter lang en verliep over de noordoostelijke grens van grotere aangrenzende perceel 101.
• Om de bouw van de bunker mogelijk te maken werd voor een periode van 8 maanden vanaf het ogenblik dat de werken officieel zullen starten een strook voorzien met een breedte van 5 meter tot aan het te bebouwen perceel. In dit geval is dat gebeurd door de eerder vermelde strook van 2 meter nog eens 3 meter breder te maken aan de westelijke kant van de eerder vermelde strook langs de rand van perceel 101.
• Alle percelen voor de onteigening en bijhorende erfdienstbaarheden waren eigendom van dezelfde eigenaar.
• De akte voor de onteigening en de bijhorende erfdienstbaarheden maakten in dit geval deel uit van een grotere gezamenlijke akte die ook gelijktijdig de verkoop van eigendom en erfdienstbaarheden omvatte voor in totaal 5 bunkers. 1 hiervan lag op Moortsele, namelijk bunker D15, de andere 4 lagen op grondgebied Munte, namelijk A23, Av4, Mu21 en deze Mu24.
• De originele eigenaar van deze percelen was Mr Henri De Potter - d'Indoye (zonder beroep), woonachtig te Melle.
• De globale akte (voor al deze erfdienstbaarheden en onteigeningen) werd verleden op 5 juni 1935 voor de totale prijs van 18.930 Bef.
• Er was origineel in de akte een clausule voorzien voor het uitbetalen van een jaarlijkse intrest van 4.5% op dit bedrag maar deze clausule werd uit de akte geschrapt en voor akkoord getekend door de eigenaar. Mogelijks is voor het niet invoegen van deze clausule een beperkte meerprijs op voorhand toegekend. Het lijkt mij vrij onwaarschijnlijk dat deze clausule zal geschrapt zijn zonder enige tegencompensatie. (niet te achterhalen).
• Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.

• Het perceel 101 waarover de erfdienstbaarheden verliepen, is nog altijd volledig identiek terug te vinden.
• Het perceel 89 waarop werd onteigend bestaat echter niet meer, net zoals de toen bestaande kleinere percelen 98 en 97.
• Deze laatste percelen zijn allen heden opgegaan in het perceel A96a.
• Op het huidige kadaster is geen sprake meer van het respectievelijke ooit onteigende perceeltje 98 voor de bunker.
• De bunker was reeds in 1961 door de staat niet meer te koop aangeboden. Toch blijft het raar want er is wel geen sprake meer van de grond horende bij de originele onteigening voor de bunker A23 maar wel nog van een kleiner perceeltje A98a.
• Dit perceeltje A98a is letterlijk de bunker A23 op zijn betonnen grenzen.
• Dit laat vermoeden dat voor 1961 wel degelijk ooit de grond horende bij de bunker opnieuw zal overgekocht zijn maar allicht de bunker zelf niet.

• Waar op Munte de hoofdweg Ruspoel kruist met enerzijds de wegeltjes met naam Asselkouter (verhard) en opnieuw Ruspoel (kasseien en dan onverhard), moet men afdraaien in het onverharde wegeltje dat naar de Hundelgemsesteenweg loopt. De bunker ligt achteraan het terrein behorende bij een gerenoveerde hoeve, op de rand van de kouter.
• Men kan hem het best proberen bereiken via de rand van dit veld. Beschadig hierbij dus zeker geen gewassen AUB.
• De huidige eigenaars van de grond waarop de bunker staat, zijn niet echt gesteld op bezoekers van de bunker en dat valt ook duidelijk te zien aan de wijze waarop ze hem aan het zicht proberen te onttrekken door onder andere aanplantingen van grote sparren en dergelijke...
• Wetende dat hij dan allicht nog niet eens effectief hun eigendom is, is dit wel een storende manier van omgaan met dit erfgoed.
• Wees dus wat voorzichtig want in theorie is de omliggende grond rond de bunker wel degelijk privébezit maar de bunker op zich allicht niet. Hij kan dus in theorie alleen bezichtigd worden mits toestemming van de eigenaar van de omliggende grond. De voorkant en de rechter zijkant kan men eventueel wel zien vanaf de kouter waar hij tegen ligt. Respecteer de privacy aub.

• Het is de eerste voorliniebunker tussen Muntekouter en Betsberg, aansluitend op de voorlinie van Muntekouter. Hij staat in lijn tussen Mu12 (415 m) en AV4 (265 m).
• Hij is tevens in hoek opgesteld met Mu12 om zo het gezichtsveld en schietbereik te vergroten.
• De bunker A23 neemt in zuid- zuidwestelijke richting de velden tussen Ruspoel en de Hundelgemsesteenweg onder vuur. Dit vuur wordt gekruist in oostelijke richting door de zwaarde kanon-mitrailleurbunker Mu12. Op die wijze diende een doorbraak over deze kouter verhinderd te worden.
• Vergeet ook niet dat onder andere over deze kouter voor de voorlinie van deze bunkerlijn een 8 meter brede prikkeldraadversperring was ontrold die het dus zeker niet vergemakkelijkte in hun schootsector te proberen doorstoten.

• Twee achteraan verbonden kamers en een sas.
• Elke kamer is voorzien voor het opstellen van een mitrailleur.

• Naast de standaard voorziene opstelling voor Maximmitrailleurs was deze bunker ook voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- en Coltmitrailleurs.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

• De hoeken zijn afgewerkt met baksteen.
• Het geheel is gecementeerd geweest.
• Op basis van de kleuren te zien aan de binnenzijde van het schietgat, werd hij allicht ooit geelbruin geverfd aan de buitenzijde. Af en toe bij vochtiger weer komen er echter roze-rode verftinten te voorschijn.
• Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
• De beide schietgaten waren afgesloten met elk 2 houten luiken, openend in 2 richtingen, van elk 0.50m x 1.40m (BXH). Op deze luiken waren langs de buitenkant houten raamprofielen bevestigd om het geheel het uitzicht van echte ramen te geven.
• Enkel op de rechter kant was nog een vals raam aangebracht.
• Dit bestond uit een houten plaat van 0.80m x 1.00m (BxH) waarop een houten frame van een raam was aangebracht.
• Het eigenlijke toegangssas tot de bunker zat verborgen achter een heden nog intact bestaand extra portaal. Aan de toegang van dit portaal was een houten deur aangebracht van 0.90m x 1.60m (BxH).
• Volgens het bestek zou deze bunker ook nog een rond raampje moeten gehad hebben maar hiervan zijn geen sporen terug te vinden. Het zal er allicht ook nooit geweest zijn.
• De dakstructuur betrof een vrij plat zadeldak waarbij een kleiner zadeldak van het sas komende, aansloot. Dit was uitgewerkt in hout en bedekt met asbestgolfplaten.
• Voor men het eigenlijke toegangssas kon betreden diende men volgens het bestek met een metalen trap nog 1.50m te dalen. Dit is echter in praktijk uitgewerkt met deels een trap en nog enkele stijgijzers volledig onderaan de trap.
• In het toegangssas werd een sterfputje voorzien.
• Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
• De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
• In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
  • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
  • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
  • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
  • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
  • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
• Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
• Het geheel had het uitzicht van een bijgebouwtje bij de hoeve waar hij heden nog bijstaat.

• De bunker is jammer genoeg niet zo goed te zien vanop Muntekouter. De reden hiervoor is meervoudig. Enerzijds zit hij al vrij diep in het talud ingewerkt en stak hij sowieso al niet zoveel boven het maaiveld uit.
• Hij wordt echter heden door zijn huidige eigenaar (tussen haakjes) aan zijn voorkant doelbewust verborgen achter een aantal grote sparren. Jammer omdat het eigenlijk toch wel een uniek bunkertje betreft, zeker voor de opbouw van zijn sas dat nog zeer intact aanwezig is en uniek door zijn uitgewerkte combinatie van trappen en stijgijzers om hem te betreden.
• De bunker is daarentegen volledig vrij zowel aan zijn toegang als aan zijn schietgaten.

• De kans op schade is op deze zone van de lijn is vrij miniem omdat ze wel bezet is geweest maar nooit effectief om zeggen zwaar bevochten.
• Voor zover geprospecteerd konden er voorlopig alvast aan de buitenzijde geen sporen van strijd worden vastgesteld.

• Voorlopig geen gekend.

• Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject F terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 64.290,79 Bef gekost hebben.
• Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 64.790,79 Bef hebben gelegen.
• Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Foto's van deze bunker

Eerste oudere foto's van dit bunkertje anno 1990 - 1995 - Collectie Guido De Jong (Simon Stevin Stichting)