Korte beschrijving van de bunker
|
- Uitwendige kenmerken.
- Het geheel was ommuurd met baksteen.
- Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
- Het schietgat was gecamoufleerd als een vals raam.
- Dit was afgesloten met 2 luiken in gegalvaniseerd plaatijzer, openend in verschillende richting, elk 0.50m x 1.40m (BxH). Hierop werden nog eens houten raamprofielen gekleefd om het geheel expliciet het uitzicht van echte ramen te geven.
- Er was nog een vals raam op de beide zijkanten.
- Deze waren identiek uiitgewerkt op gefixeerde gegalvaniseerde plaatijzeren platen van 0.80m x 1.50m (BxH).
- De dakstructuur werd uitgewerkt in hout dat vooraf was behandeld tegen rotten met carboline. De bunker had een zadeldak in rode Boomse pannen.
- De toegangskuil voor de eigenlijke ingang, werd uitgemetst in baksteen, de bodem werd gebetoneerd en voorzien van een sterfput.
- Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
- De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
- In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
- Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
- Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
- Om het toegangshekje aan het toegangssas aan het zicht te onttrekken was er een houten camouflagedeur voorzien van 0.90m x 2.00m (BxH).
- De bunker was bijkomend omgeven met planten en een haag.
- Hierin was een poortje van 1.00m x 1.20m (BxH) voorzien om toegang tot het terrein met de bunker te verschaffen.
- Het bunkertje was gecamoufleerd als een gemetst bijgebouwtje bij een boerderij, meer specifiek een bijgebouwtje bij de boomgaard waarnaast hij stond.
- Structuur.
- Eén kamer en een sas.
- Bunkertje was voorzien voor het opstellen van een mitrailleur.
- Opmerkingen.
- Het is een achterliniebunker tussen Muntekouter en Betsberg tussen B29 (835 m) en B31 (320 m). Hij is tevens in hoek opgesteld met B31 zodat ze samen een groter gezichtsveld en vuurbereik hadden.
- Het bunkertje had om zijn lokatie te bereiken een vrij grote erfdienstbaarheid. Bij de bouw van de bunker zal dit een ruimere tijdelijke erfdienstbaarheid geweest zijn. Zo was er tijdens de bouw van de bunker een strook van 5 meter breed beschikbaar te houden om de werken te kunnen uitvoeren en de materialen aan te voeren. Deze zone bevond zich links van het huidige perceel waar de bunker opstaat. De ruime erfdienstbaarheid diende te worden voorzien gedurende een periode van 8 maanden. Deze zone was ongeveer 60 meter lang, komende van de Stas De Richellaan. Na de bouw van de bunker werd een beperktere zone van 2 meter breed permanent belast met een erfdienstbaarheid om de bunker in tijde van oorlog te kunnen bereiken. Deze uitgebreide erfdienstbaarheid komt heden nog altijd overeen met de oprit van de respectievelijke woning.
- Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
- De bunker was standaard voorzien voor de opstelling van een Maximmitrailleur. Daarnaast was hij eveneens voorzien om een Hotchkiss- of Coltmitrailleur te kunnen opstellen.
- Het bunkertje staat achterin de tuin van een privéwoning.
- Tot begin 2012 stond het bunkertje nog volledig in de klimop, onopvallend in de achtertuin van een woning. Toen is de eigenaar op het idee gekomen zijn ganse tuin te gaan herschikken en herinrichten, inclusief de bunker in de achtertuin. Jammer genoeg werd besloten hierbij de bunker praktisch volledig te ontdoen van zijn originele baksteen-camouflage die nog zeer identiek en volledig aanwezig was tot op dat moment. De actuele eigenaar was zich zelfs niet bewust van het feit dat die baksteenommuring wel degelijk de originele camouflage was. Hij dacht dat dit een latere aanpassing was aan de bunker. Hij vermoedde dat hij origineel was gecamoufleerd als een houten stalletje. Opnieuw dus zonde van een vrij ongerept exemplaartje die uit onwetendheid vergaan is tot een kale blok beton.
- Dit is dus nogmaals een duidelijk voorbeeld waarom er toch eens dringend een beperkte bescherming van de bunkerlinie en zeker een opname van de nog bestaande bunkers als erfgoed zou moeten gebeuren. In die gevallen zou voor dergelijke werken toch minimaal de toelating moeten gevraagd worden en zou de eigenaar nog gewezen kunnen hebben worden op het belang en functie van de nog aanwezige baksteen.
- Voor zover ik het bunkertje ooit heb kunnen in detail zien, inclusief zijn originele baksteencamouflage, waren er geen directe sporen van strijd zichtbaar. Mochten deze er al geweest zijn, zijn deze heden met het verwijderen van de baksteen, zeker allen verdwenen.
- Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject G Lot II terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 48.093,59 Bef gekost hebben. Een prijs die zeker vrij hoog ligt vergeleken bij de kostprijs van gelijkaardige bunkertjes bij andere bouwfirma's.
- Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 48.343,59 Bef hebben gelegen.
- Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
|
Situatieschets zoals terug te vinden bij de originele bouwplannen. Leuk om op te merken is de grote erfdienstbaarheid die bovenaan het terrein werd bijgetekend. Deze was meer dan 60 meter lang, komende van de Stas de Richellaan. Voor de bouw van de bunker was dit een strook van 5 meter breed. Tijdens het in gebruik nemen van de bunker, wijzigde dit in een permanente erfdienstbaarheid van 2 meter breed. |
|
|
Origineel grondplannetje van dit bunkertje. |
|
|
Doorsnede AB horend bij bovenstaand grondplan. |
|
|
Doorsnede CD horende bij grondplan. Ook deze doorsnede is merkwaardig getekend omdat ze gekeken is naar de achtermuur van het toegangssas, waardoor het lijkt dat de toegangsdeur aan de verkeerde kant is getekend. |
|
|
Foto daterend uit 1995. Zicht op de linker zijkant van het bunkertje achteraan in een tuin. Centraal nog een mooi vals raam. De bunker is hier praktisch nog volledig qua baksteen camouflage. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Zicht op dezelfde zijkant anno 2006. Het bunkertje is al meteen veel minder herkenbaar doordat het zeker niet geaccentueerd is in de tuin van de woning en grotendeels verborgen zit onder klimop.. |
|
|
Zicht op de voorkant van de bunker vanuit de velden achter de woning. |
|
|
De rechter zijkant van de bunker met achteraan het toegangssas. In deze periode was de bunker nauwelijks fotografeerbaar. |
|
|
Zicht op de moeilijk te fotograferen voorkant van het bunkertje. Recht voor u ziet u het uitstekende oreillon. Het schietgat zit rechts verborgen onder de begroeiing. |
|
|
Binnenzicht van dit mitrailleurbunkertje in die periode. |
|
|
Wijze waarop de bunker begin 2012 plots zichtbaar werd vanaf de veldwegeltjes parallel met de Stas de Richellaan. Het bunkertje was voorheen nauwelijks vanop afstand terugvindbaar wegens de overgroei met klimop.
Het bunkertje wordt wel deels uit het zicht onttrokken door een waterput die werd aangepast als tuinhuisje.
|
|
|
Voorheen was het bunkertje ook totaal niet zichtbaar vanaf de Stas de Richellaan. Dit is heden wel het geval. De oprit die voortaan ook links van de woning bestaat, komt trouwens overeen met de originele tijdelijke (en dan ook natuurlijk de permanente) erfdienstbaarheid die voor dit bunkertje bestond om het enerzijds te bouwen en anderzijds ten tijde van oorlog te kunnen bereiken. |
|
|
Wijze waarop het bunkertje in de achtertuin zichtbaar was tijdens de verbouwing van de tuin. Jammer genoeg is het dus voortaan volledig vergaan tot een kale blok beton terwijl het origineel een voorbeeld was van een bunkertje met praktisch al zijn originele baksteen-camouflage. |
|
|
Rechter zijkant van het bunkertje met voor de toegang nog duidelijk de restanten van een ooit aanwezig vals raam. |
|
|
Restanten van het heden totaal verdwenen vals raam op de rechter zijkant. |
|
|
Actueel vooraanzicht van het bunkertje. |
|
|
Detail van de enige restanten van het baksteen die heden nog aanwezig zijn. |
|
|
Linker zijkant van het bunkertje. Zonde als je deze foto vergelijkt met wat hier ooit te zien was voor de baksteen werd verwijderd (zie eerste foto bovenaan) |
|
|
Vrijgemaakt toegangssas met de opengelegde sterfput. |
|
|
Binnenzicht na de renovatiewerken. |
|
|
Zicht op achterhoek van de bunker.
De bunker heeft nog al zijn etagères alsook haken aan de muren. Chardome en tablet zijn verdwenen. Ook de pootjes voor de Hotchkiss- of Coltmitrailleur zijn nog intakt aanwezig. |
|
|
Terugblik op toegangssas vanuit de bunker. |
|
|
Blik naar het schootsveld van de bunker. Heden deels versperd door de waterput gebruikt als tuinhokje. |
|
|
| |
|
