c2
 
Bunkernummer
C2
Oud Bunkernummer
CA18
Lokatie
Astene
Toegankelijkheid
Bunker was volledig vrij maar zit heden grotendeels verstopt onder een berg grond en is hierdoor opnieuw totaal ontoegankelijk
Aantal kamers

2 achteraan verbonden kamers en een sas

Aantal schietgaten
1
Type geschut
1 x MI
Bijhorende vuurrichting
Westen - Zuidwesten

Korte beschrijving van de bunker

  • Uitwendige kenmerken.
  • De hoeken zijn afgewerkt met baksteen en het geheel is gecementeerd met het motief van assestenen.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • Op de voorzijde zat enkel op de linker kant een schietgat voorzien. Voor dit schietgat bevonden zich luiken in gegalvaniseerd plaatijzer, openend in 2 richtingen, elk 0.50m x 1.40m (BxH). Op deze metalen luiken waren houten raamprofielen gekleefd om het geheel van de buitenzijde nog explicieter het zicht van een echt raam te geven.
  • Op de voorzijde van de commandokamer, in de grote omrandingen, bezat de bunker nog een vals raam. Dit identiek uitgewerkt als het valse raam voor het schietgat met dat verschil dat dit valse raam gefixeerd was met een metalen plaat van 1.00m x 1.40m groot.
  • Waarom de betonnen randen in dit geval zo ruim zijn, is ook mij nog onduidelijk. Dit is een vorm van camouflageramen die men hier wel enkele malen terugvindt. Ook de bunker A4 is zo uitgewerkt.
  • Het gebouwtje had een zadeldak opgetrokken in hout en de dakbedekking bestond uit grijze asbestleien van 40x40 cm.
  • Het sas had een plat dakje.
  • Het had achteraan een zinken afvoergoot die eindigde met een gietijzeren dolfijn.
  • Om het bunkertje te betreden was het toegangssas voorzien van enkele in beton gegoten treden. Beneden in dit sas was een sterfputje voorzien.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers. (nutteloos in de commandokamer maar meestal toch aanwezig)
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur. Deze laatste was niet aanwezig in de commandokamer (de kamer zonder schietgat)
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Het geheel had het uitzicht van een assestenen bijgebouw bij een boerderij.
  • De originele boerderij is allicht al jaren terug verdwenen.
  • Structuur.
  • Twee kamers die achteraan verbonden zijn met elkaar.
  • Enkel de linker kamer is voorzien van een schietgat.
  • De bunker was voorzien voor het opstellen van een mitrailleur in de linker kamer.
  • Opmerkingen.
  • Het is een commandobunker op de steunlinie tussen de steunpunten Astene en Eke tussen D2 (375 m) en C3 (805 m).
  • De bunker was standaard voorzien voor de opstelling van een Maximmitrailleur. Daarnaast had hij ook voorzieningen voor het opstellen van een Hotchkiss- of Coltmitrailleur.
  • Zoals uit onteigeningsschetsen verderop deze fiche zal blijken heeft de bunker na zijn onteigening een gewijzigde vuurrichting gekregen. Origineel was het de bedoeling hem een westelijk - noordwestelijke vuurrichting te geven. Hierdoor zou hij praktisch letterlijk op de bunker D2 dekking gegeven hebben. In praktijk is de vuurrichting echter gewijzigd in westelijk - Zuidwestelijk waardoor hij praktisch dezelfde vuurrichting had dan de bunker D2.
  • Het terrein horende bij de bunker zelf, was 1 are 7 Centi-are groot. Het lag westelijk van het perceel Sectie A perceel 322, dat stond geregistreerd als tuin bij een ondertussen verdwenen boerderij.
  • Naast het terrein voor de bunker zelf, was bij deze bunker nog zowel een permanente als tijdelijke erfdienstbaarheid voorzien. Zo was er een permanente erfdienstbaarheid over een strook van 2 meter breed op het perceel Sectie A perceel 327, op de grens van dit perceel en perceel 322 in de richting van de Wallebeekstraat (omschreven als steenweg).
  • Naast deze permanente erfdienstbaarheid was er voor de bouw van de bunker een tijdelijke erfdienstbaarheid voorzien over een strook van 5 meter breed. Dit was gewoon een uitbreiding van de permanente erfdienstbaarheid over een bredere strook. Deze erfdienstbaarheid werd opgeëist voor een periode van 8 maanden na het tekenen van de akte om de bouw van de bunker mogelijk te maken.
  • Het terrein gebruikt voor permanente en tijdelijke erfdienstbaarheden stond kadastraal geregistreerd als landbouwgrond en komt heden nog altijd overeen met de voor de bunker lopende erfdienstbaarheid naar het veld rechts van de huidige woning.
  • Beide percelen waren origineel eigendom van de weduwe De Vos Herminne, toen woonachtig te Deinze.
  • De akte werd verleden op 16 november 1935 voor de totale prijs van 4500 Bef. Daarnaast was er in de akte een bijkomende clausule voorzien zodanig dat er jaarlijks nog een bijkomende intrest werd betaald aan de originele eigenaars ter grootte van 5% van de originele verkoopsakte, wat neerkwam op 225 Bef.
  • Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
  • Het onteigende perceel kreeg geen apart kadastraal nummer of index na de onteigening toegekend.
  • Allicht was het terrein waar de bunker werd gebouwd vroeger ook gevoelig voor overtollig grondwater want op 9 juli 1937 werd er voor deze bunker een bijkomende akte opgesteld voor het aanleggen van een drainage vanaf de bunker. Deze bijkomende akte werd verleden voor een totale eenmalige som van 262,50 Bef voor het aanleggen van 38 lopende meter drainagebuis over perceel 327 en 67 lopende meter over perceel 328.
  • Deze drainage werd gemaakt door middel van gresbuizen van 1 meter lang en een diameter van 10 cm. In dit geval zal de drainage allicht in de richting van de huidige trekweg gelopen hebben in zuidelijke richting tot in een gracht aan de zuidkant van perceel 328. Deze gracht is heden gedempt en moet gelegen hebben aan de achterzijde van de huidige bebouwde percelen aan deze kant van de weg.
  • Het bunkertje vertoonde voor zover gekend geen sporen van strijd.
  • Deze nog bestaande bunker is een typisch geval van hoe men een bunkertje best niet tracht te bewaren. Men heeft het bunkertje enerzijds proberen onttrekken aan het oog door het te verstoppen onder de tuin die opgehoogd is. De ophoging was echter veel te laag om de bunker volledig onder de grond verstopt te krijgen. Heden ligt er op de rand van de tuin dan ook een berg rommelige grond bezaaid met rommel en onkruid waaronder nog hier en daar herkenbare stukken van de bunker te zien zijn. Ooit was de bunker zoals op enkele oude foto's nog te zien, veel minder storend dan heden de rommelige hoek in de tuin zal zijn. Jammer dat mensen zo omgaan met het nog bestaande militair erfgoed, terwijl dit bunkertje toch veel mooier en praktischer had kunnen verborgen of ingewerkt worden in deze tuin.
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject C terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 55.717,88 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv. chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 55.967,88 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden

  • De bunker ligt langs de Wallebeekstraat komende van de Paterstraat. Hij ligt op de rechter kant van de weg waar de hoofdweg een lichte bocht naar links maakt. Er is een kouterslag die juist langs de bunker voorbijloopt (deze was trouwens ook nog een originele erfdienstbaarheid voor deze bunker).
Bijhorende foto's

Onteigeningsschets horende bij deze bunker.

Noordelijk van het perceeltje zie je de Wallebeekstraat, omschreven als Steenweg. Er is duidelijk in de directe nabijheid van de bunker nog sprake van een aantal huizen en bebouwingen die heden zeker niet meer bestaan. Dit zal onder andere een hoeve omvat hebben waar deze bunker zich diende bij voor te doen als bijgebouw.

De drainage waarvan hogerop sprake zal doorgelopen hebben in zuidelijke richting van de trekweg voor de bunker tot voorbij perceel 328 waar allicht vroeger een heden gedempte gracht zal gelegen hebben.

Heel verbazend is dat op dit detail van onteigeningsakte, de oriëntering van de bunker totaal anders is dan wat uiteindelijk werd gebouwd. Op basis van deze schets zou de bunker een westelijk - noordwestelijke vuurrichting hebben gehad.
Terreinschets horende bij originele bouwplannen. De vuurruchting is duidelijk afwijkend met de onteigeningsschets. Op deze wijze vuren zowel C2 als D2 in praktisch dezelfde vuurrichting, wel over verschillende vuursectoren.
Grondplan van deze typische commandobunker. 1 kamer met schietgat. De andere kamer diende zuiver als commandokamer.
c2
Doorsnede AB bij bovenstaand grondplan. Deze doorsnede doorsnijdt enkel het toegangssas met het platte dakje en kijkt op de rest va nde achtergevel.
Doorsnede CD bij hetzelfde grondplan. Deze doorsnede is genomen door het enige schietgat dat de bunker had. Merkwaardig genoeg wordt je door deze schets niets wijzer over de bedoeling van de merkwaardige wijze waarop het enige schietgat verborgen zit. Wat was de bedoeling van deze merkwaardig uitgevoering van twee aan elkaar aansluitende ramen.
Vooraanzicht op het bunkertje anno 1995. Toen nog volledig vrijstaand om een weilandje. Vooraan duidelijk zichtbaar het dubbele grote raam met enkel op de linker kant een schietgat. (Foto:Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)
bunkertje C2 heden verborgen onder berg grond
Zicht op het toegangssas uit dezelfde periode. Het bunkertje was toen volledig vrij. (Foto:Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)
Zicht anno 2006. Ondertussen is een woning gebouwd op het perceel en het bunkertje zit verborgen in de achtertuin rechts achteraan. Vooraan ziet u de karreslag die u tot juist voor de voorkant van het bunkertje brengt.
c2
Vooraanzicht en rechter zijkant van de bunker. Het bunkertje zit grotendeels verborgen onder een verwilderde hoop grond en onkruid.
c2
Zicht op de rommelige achterkant van de bunker. U kijkt op de achterkant van het sas. U kunt duidelijk het assestenenmotief zien dat het bunkertje had.
c2
De achterkant met het sas links en de linker zijkant van de bunker. De toegang moet ergens links onder de grond verborgen zitten. De bedoeling van het boeltje op deze manier dicht te gooien blijft mij ook onduidelijk. Er moeten toch esthetischere manieren zijn om zo een bunkertje in je tuin in te werken.
c2
Blik op de voorkant van de bunker anno 2010. (Collectie M. Demoor)
 
Vorige (C1)
Vorige (C1)
Volgende (C3)
Volgende (B1)