Bunkernummer |
|
Oud Bunkernummer |
|
Lokatie |
|
Toegankelijkheid |
Volledig vrij maar enkel via privéterrein bereikbaar
|
|
Aantal kamers |
2 achteraan verbonden kamers en een sas
|
|
Aantal schietgaten |
|
Type geschut |
|
Bijhorende vuurrichting |
|
Korte beschrijving van de bunker
|
- Uitwendige kenmerken.
- De hoeken zijn afgewerkt met baksteen en het geheel is gecementeerd geweest met het motief van kleine bakstenen.
- Er zijn nog vrij veel resten aanwezig van de originele rozige kleur waarin men de gecementeerde baksteenmotief had geverfd.
- Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
- De schietgaten waren verstopt achter valse ramen.
- De beide schietgaten waren afgesloten met elk 2 luiken in gegalvaniseerd plaatijzer, openend in 2 richtingen, elk 0.50m x 1.40m (BxH). Op dit plaatijzer waren houten raamprofielen gekleefd om het geheel nog meer expliciet het uitzicht van echte ramen te geven.
- Er zijn geen sporen van nog andere valse ramen dan de beide schietgaten.
- De dakstructuur was een zadeldak opgetrokken met hout en als dakbedekking blauwe Boomse pannen.
- Het toegangssas was voorzien van een klein plat dakje. Als afvoer voor het regenwater was hierbij bijkomend een dolfijn in gietijzer (1,50 meter lang) voorzien in combinatie met 1,50 meter zinken buis van diameter 10 cm.
- Het toegangscomplex was voorzien van enkele betonnen trappen en een sterfputje.
- Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
- De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
- In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
- Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
- Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
- Het originele onteigende terrein bevatte 3 bomen waarvan er 2 dienden gerooid te worden. De derde boom rechts van het rechter schietgat, diende bewaard te worden voor de camouflage.
- In december 1934 zou er op project B nog een correctie volgen op heel wat van de bestaande plannen. Zo zal worden gevraagd het dakniveau met 30 cm te verlagen en de bunker op die wijze 30 cm dieper in de grond te steken. Hiervoor dienden bijkomend alle ventillatiedoorgangen en granaatwerpgaten gecorrigeerd te worden binnen het op te richten gebouw. Om dit nieuwe niveauverschil te corrigeren diende bijkomend in het sas de reeds voorziene betonnen trap uitgebreid te worden met 2 treden. Het geheel zou hierdoor iets langer uitgewerkt worden dan origineel voorzien.
- De bunker had het uitzicht van een bijgebouw bij een vierkantshoeve die heden niet meer bestaat.
- Structuur.
- Twee achteraan verbonden kamers.
- Elke kamer voorzien voor het opstellen van een mitrailleur.
- Opmerkingen.
- Het is een steunliniebunker achter het steunpunt Eke tussen D3 (380 m) en C6 (525 m).
- De bunker was standaard voorzien voor de opstelling van Maximmitrailleurs. Daarnaast was hij eveneens voorzien om Hotchkiss- of Coltmitrailleurs te kunnen opstellen.
- Het terrein horende bij de onteigening voor deze bunker zelf was gelegen op perceel Eke Sectie A perceel 588b ter grootte van 2 are 20 ca. Het betrof letterlijk de zuidwestelijk achterhoek van een boomgaard horende bij een vierkantshoeve die was gebouwd tegen Plaanstraat.
- De permanente erfdienstbaarheid over een strook van 2 meter breed, moest het mogelijk maken voor de militaire overheid de bunker ten allen tijde te bereiken. Deze verliep langs de westkant van de hoeve op een strook van 40.5 meter lang en hoorde hierdoor bij het perceel 591b, dat eigendom was van de buurman van de hoeve. Daarna verliep deze erfdienstbaarheid verder over perceel 388, de boomgaard van de hoeve, in de richting van een centrale doorgang achteraan de vierkantshoeve (strook 2 meter breed en 14 meter lang). Vanaf daar verliep de permanente erfdienstbaarheid in lijn vanaf deze doorgang tot aan het terrein onteigend voor de bunker (strook 38.5 meter lang).
- Voor de tijdelijke erfdienstbaarheid die nodig was voor de bouw van de bunker, werd echter niet dezelfde weg gekozen. Hiervoor ging men gebruik maken van de originele ingang van de hoeve langs de Plaanstraat om dan via een strook van 5 meter breed de binnenhof van de hoeve dwars over te steken (ongeveer 42 meter lange strook) in de richting van een smalle doorgang achteraan de hoeve (amper 3.55 meter) tussen twee hoevegebouwen. Zo kon men aansluiten bij de schuine doorsteek in de richting van het onteigende perceel voor de bunker. Vanaf daar werd de bestaande strook van 2 meter uitgebreid tot een strook van 5 meter tot aan het perceel waar de bunker stond.
- Deze tijdelijke erfdienstbaarheid was maar 8 maanden geldig.
- Alle eerder genoemde onteigeningen en erfdienstbaarheden behalve deze voor de permanente erfdienstbaarheid langs de westkant van de hoeve, waren eigendom van de Heer Karel Vermeulen, landbouwer te Eke en wonende in de eerder vermelde hoeve.
- Deze akte werd verleden op 28 september 1934 voor de totale prijs van 3400 Bef. Het was hiermee een van de eerste onteigeningen voor de bouw van de bunkerlijn.
- Deze akte bevatte tevens ook een clausule zodat de eigenaar jaarlijks een intrest zou ontvangen van 5% op dit bedrag per jaar, wat neerkwam op een jaarlijkse intrest van 170 Bef. Daarnaast bevatte de akte ook de clausule dat de eigenaar de bomen die op de boomgaard in de weg stonden voor de tijdelijke erfdienstbaarheid moest rooien. Hij mocht hierbij het hout dat hierbij vrij kwam zelf behouden. Indien dit rooien echter niet zou gebeurd zijn voor de werken zouden aanvatten, ging hij hiervoor een schadevergoeding aangerekend krijgen.
- De aparte permanente erfdienstbaarheid over een strook van 40.5 meter lang en 2 meter breed langs de westkant van de vorige hoeve, werd verleden in een tweede akte gedateerd op 2 oktober 1934 en afgesloten voor de prijs van 250 Bef. Het perceel 591b was eigendom van de Heer Emile Vermeiren, werkman wonende in de woning op datzelfde perceel. Ook deze akte bevatte de bijkomende clausule over een jaarlijkse intrest van 5% op het eerder gemelde bedrag, wat neerkwam op 12.50 Bef per jaar.
- Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
- Na de onteigening kreeg het origineel onteigende perceel geen aparte index toegemeten.
- Op actuele kadasterplannen is het ooit onteigende perceel ondertussen ook niet als een apart peceeltje meer terug te vinden. De bunker staat er zelfs niet meer op vermeld.
- Het lijkt alsof de 2 originele percelen 590 (de hoeve) en 588 (de boomgaard) zijn opgegaan in twee nieuwe percelen, namelijk 589g (perceel met bunkgalow, schelf en bunker op de achtergrond) en 590v (perceel waar heden een recente bebouwing op staat).
- Wel nog herkenbaar is het wegeltje westelijk van perceel 590 dat nog steeds overeenkomt met het wegeltje dat werd voorzien als permanente erfdienstbaarheid naar de bunker toe over de eerste 40.5 meter komende van de Plaanstraat.
- Lange tijd kon men vanaf de Plaanstraat de bunker goed zien staan achter een oude schelf. Er is echter vrij recent, ik vermoed rond 2012 gebouwd op het perceel 590, waardoor het directe zicht op de bunker vanaf de Plaanstraat is verdwenen. Men kan wel de bunker nog altijd zien vanaf het eerder vermelde wegeltje dat ooit deel uitmaakte van de permanente erfdienstbaarheid.
- De bunker is nog in vrij goede staat maar de voorkant van de bunker is praktisch onbereikbaar en volledig aangebouwd met kippenhokken, wat wel wat jammer is.
- Het bunkertje heeft nog altijd een zeer fraai sas qua originele aanwezige camouflage. Ook zijn onder een schelf die tegen de bunker is aangebouwd tegen de rechter zijkant, nog veel restanten van originele camouflageverf te zien.
- Gezien zijn lokatie op de linie, telt het bunkertje geen sporen van strijd.
- Het bunkertje zijn aandeel in het bouwproject B bedroeg origineel 53.145,39 Bef. Met inbegrip van wat gemeenschappelijke kosten zoals onder andere de niet individueel verdeelde beplantingen moet deze prijs allicht opgetrokken worden tot 53.354,39 Bef. Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 53.654,39 Bef hebben gelegen.
- Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
|
Routebeschrijving om deze bunker te vinden
|
- De bunker ligt op de linker kant van de Plaanstraat, komende van de Steenweg naar centrum Eke.
- Hij ligt volledig op privéterrein en is heden nog moeilijk terug te vinden omdat het perceel dat vroeger vrij lag naast het perceel met de bunker heden ook bebouwd is. De bunker is dan ook heden niet meer bereikbaar zonder te toelating van de eigenaars van het perceel waarop hij is gebouwd.
- Let dus eigenlijk wel op want het bunkertje ligt uiteindelijk volledig op privéterrein en kan alleen van dichterbij bezichtigd worden mits toestemming van de eigenaar. Respecteer de privacy aub.
|
Onteigeningsschets zoals terug te vinden bij de originele aktes betreffende dit bunkertje. |
|
|
Het detail bij dezelfde onteigeningsschets toont vrij duidelijk de situatie van hoe de bunker diende gebouwd en bereikt te worden.
De permanente erfdienstbaarheid liep origineel eerst vanaf de Plaanstraat, westelijk naast de vierkantshoeve voorbij om daarna naar links af te draaien tot aan een doorsteek tussen 2 gebouwen achteraan de hoeve.
Vanaf daar liepen zowel tijdelijk als permanente erfdienstbaarheid doorheen het boomgaardje totaan het gedeelte terrein dat werd onteigend voor de bouw van de bunker.
De tijdelijke erfdienstbaarheid voor de bouw van de bunker liep letterlijk dwars over het middenplein van de hoeve. Achteraan was een beperkte doorsteek die amper 3.55 meter breed was.
|
|
|
Terreinschets zoals terug te vinden bij de bouwplannen.
Bomen die niet direct in de weg stonden voor de schietsector dienden te worden behouden omwille van de camouflage. In dit geval was dat de boom rechts naast het rechter schietgat. Twee andere bomen dienden gerooid te worden.
|
|
|
Grondplan van dit bunkertje. Het plannetje blijkt volledig te kloppen met de toestand die men heden nog kan terugvinden. |
|
|
Doorsnede AB bij bovenstaand grondplan. Het plannetje kijkt naar de schietgaten toe die zijn aangeven met een kruisje. Rechts is men dit kruisje vergeten. |
|
|
Doorsnede CD bij bovenstaand grondplan. Het bunkertje met baksteenmotief had een zadeldakje in blauwe Boomse pannen. Het sas had een plat dakje. |
|
|
Actueel kadasterplan. Opnieuw is de situatie natuurlijk vrij sterk gewijzigd doordat het bunkertje heden ten dage midden in de bebouwing is komen te liggen.
De originele percelen zijn allen verdwenen. De locatie van de bunker is te zoeken achter de schelf op perceel 589g, gemerkt met het cijfer 32.
Het volledige originele terrein omvatte zowel de percelen 589g en 590v. Het officiële wegeltje links van perceel 590v diende tot 40.5 meter vanaf de straat als permanente erfdienstbaarheid om de bunker in der tijd te kunnen bereiken. Heden is dit wegeltje de enige manier om de bunker zonder privéterrein te moeten betreden, te kunnen zien.
|
|
|
Detail van het kadaster anno 2014 ter hoogte van het bunkertje. Heel merkwaardig is dat de ene keer de bunkers er wel op staan en de andere keer, zoals nu, totaal niet. |
|
|
Achterkant van de bunker anno 1995. Aan de linker zijkant is hij aangebouwd met een schelf. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Het bunkertje is hier aan de voorkant nog vrij. Wel is het bunkertje wel vrij vlot gebruikt om allerhande rommel tegen te stockeren. Het sas links had wel duidelijk een mooie gebetoneerde betonrand en een plat dakje. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
De wijze waarop men het bunkertje anno 2006 kon zien vanaf de Plaanstraat achter een grote schelf van een boerderij. Het hier nog vrije perceel is heden wel degelijk bebouwd. |
|
|
Achteraanzicht van de bunker met nog vrij veel originele camouflagekleuren op het nepbaksteenmotief. |
|
|
Toegang tot het sas van de bunker. Opnieuw vrij veel originele kleurresten. |
|
|
Binnenzicht in de mitrailleurkamer achter het toegangssas. Het bunkertje is binnenin, zeker in de eerste kamer een nogal rommelig boeltje. |
|
|
Achterwand van de tweede mitrailleurkamer. Aan de binnenzijde is dit bunkertje ook praktisch volledig ontdaan van al het ijzerwerk. |
|
|
Binnenzicht in tweede mitrailleurkamer. |
|
|
Achterkant van het sas met mooi baksteentjesmotief. Merk ook de fraaie afwerking op van de bovenkant van het sas. |
|
|
Detail van het platte dak van sas. |
|
|
Linker zijkant van de bunker. |
|
|
De tegenvallende voorkant van de bunker, totaal verborgen achter lelijke kippenhokken. |
|
|
Op deze wijze is het bunkertje nog altijd zichtbaar zonder privéterrein te hoeven betreden. De foto is genomen vanaf het wegeltje dat vroeger ook dienst deed voor de permanente erfdienstbaarheid. |
|
|
Ongeveer rond 2010 is het perceel naast de bunker bebouwd geworden. De bunker en de schelf zijn daardoor volledig aan het zicht onttrokken. Het bunkertje is dan ook nog moeilijk terugvindbaar behalve via de locatie op de foto hierboven getoond. Vroeger kon men de bunker ook wel gemakkelijk vrij bereiken via dit braakliggende terrein. Heden dient dit steeds te gebeuren via privéterrein. Gelieve dan ook de privacy wel te respecteren AUB. |
|
|
| |
|
|
