Bunkernummer |
|
Oud Bunkernummer |
|
Lokatie |
|
Toegankelijkheid |
Schietgat afgesloten, toegang zeer beperkt geopend
|
|
Aantal kamers |
|
Aantal schietgaten |
|
Type geschut |
|
Bijhorende vuurrichting |
|
Korte beschrijving van de bunker
|
- Uitwendige kenmerken.
- De hoeken werden afgewerkt met baksteen en het geheel is gecementeerd geweest.
- Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
- Het schietgat was afgesloten met 2 luiken in gegalvaniseerd plaatijzer, openend in 2 richtingen, elk 0.50m x 1.40m (BxH). Op dit plaatijzer waren houten raamprofielen gekleefd om het geheel nog meer expliciet het uitzicht van echte ramen te geven.
- Volgens het bestek had de bunker enkel op de linker zijkant nog een vals raam.
- Dit was vrij identiek uitgewerkt als het schietgat met dat verschil dat het valse raam was uitgewerkt op een gefixeerde gegalvaniseerde plaat van 1.00m x 1.40m (BxH).
- in praktijk zit er net op die zijde geen vals raam maar zaten er wel 2 op de linker zijkant en nog een op de achterzijde. Er waren dus meer valse ramen aanwezig dan op het plannetje vermeld.
- Het eigenlijke toegangssas tot de bunker zat verborgen achter een heden nog bestaand extra portaal.
- De dakstructuur werd uitgewerkt in hout als een zadeldak met als dakbedekking rode Boomse pannen.
- Voor men het eigenlijke toegangssas kon betreden diende men nog met stijgijzers (geen trap zoals in het bestek beschreven) 60 cm te dalen tot het niveau van de bunker. Deze diepte zal allicht niet kloppen want dit hoogteverschil is ten velde zeker hoger.
- In het toegangssas zat een sterfputje.
- Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
- De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
- Dit traliehek was op zijn beurt nog eens aan het zicht onttrokken door een houten deur van 0.90m x 1.80m (BxH).
- In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
- Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
- Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
- Origineel moest het bunkertje het uitzicht krijgen van een kleine constructie met een vrij plat dakje, omgeven met beplantingen. De gebruikte plannetjes alsook oude foto's van het bunkertje met zijn puntgevels nog aanwezig, tonen echter aan dat dit dak zeker niet zo plat is uitgevoerd dan in de voorstudie vermeld.
- Het globale uitzicht is allicht dit geworden van een kleine woning, omgeven met beplantingen.
- Structuur.
- De bunker bestaat uit 1 mitrailleurkamer en een sas.
- Opmerkingen.
- Het is het eerste steunliniebunkertje tussen Muntekouter en Betstberg, beginnend van Muntekouter. Hij staat tussen de verdwenen Mu24 (340 m) en D13 (545 m).
- De bunker stond zelf in hoek opgesteld met het de verdwenen bunker Mu24 langs de Hundelgemsesteenweg te Munte. Op die wijze hadden beiden samen een groter gezichts- en schootsveld.
- De bunker houdt de velden onder vuur waarlangs mogelijks vijandelijke troepen vanaf de Zink zouden kunnen proberen doorsteken. Zuidelijk van de bunker ligt een vrij stijle heuvelkam waarlangs allicht origineel een trage wegel liep die uitkwam op de wegel Biest. Deze samenkomst zat centraal in de vuursector van deze bunker.
- Naast de standaard voorziene opstelling van een Maximmitraileur was dit bunkertje ook voorzien voor de opstelling van een Hotchkiss- of Coltmitrailleur.
- Het originele terrein waar de bunker werd op gebouwd was perceel Munte, enige Sectie, perceel 249 met een grootte van 1 are 19 ca. Dit was een zuidelijk gedeelte van een groter stuk landbouwgrond.
- Deze akte omvatte ook nog een beperkte permanente erfdienstbaarheid om in feite de kruising van de drie percelen 267, 243a en 246d te kunnen bereiken. Dit diende te gebeuren lang de rand van perceel 249 waarvan ook het terrein waar de bunker werd gebouwd, werd van onteigend.
- Deze strook hiervoor voorzien was 2 meter breed en ongeveer 5.25 meter lang en diende om de bunker ten allen tijde voor militaire doeleinden te kunnen bereiken en gebruiken.
- Om de bunker te kunnen bouwen diende deze ook bereikbaar gemaakt te worden via een bredere strook van 5 meter.
- Deze tijdelijke erfdienstbaarheid was maar 8 maanden geldig.
- Dit gebeurde bij deze bunker over een verbrede strook van de eerder vermelde permanente erfdienstbaarheid. Omdat deze strook iets of wat spievormig is, is de lengte van deze 3 meter bredere strook ongeveer 10.8 meter lang en eveneens te nemen uit hetzelfde perceel.
- De akte voor deze onteigening en beperkte erfdienstbaarheden werd getekend op 1 mei 1935 voor de prijs van 1200 Bef. De akte bevatte geen bijkomende clausule voor eventuele jaarlijkse intresten zoals bij sommige bunkers in de buurt hier wel het geval was.
- De terreinen waren eigendom van landbouwersfamilie Vercruyssen - De Wannemaeker, woonachtig te Oultre (Outer bij Ninove).
- Omdat voorgaande vermelde erfdienstbaarheden niet voldeden om de openbare weg, in dit geval "de Biest", te kunnen bereiken, werd nog een tweede akte opgemaakt van zowel een permanente als tijdelijke erfdienstbaarheid. De permanente erfdienstbaarheid verliep over een strook van 2 meter breed en ongeveer 83.5 meter lang over de rand van perceel 243a. Deze zelfde strook werd voor de bouw van de bunker verbreed tot 5 meter met een gemiddelde lengte van 78.50 meter voor de tijdelijke erfdienstbaarheid.
- Deze bijkomende erfdienstbaarheden verliepen over terrein eigendom van de familie De Wannemaeker - Verhauwen. Mr Rene De Wannemaeker was gemeentesecretaris te Moortsele, waar hij met zijn vrouw woonachtig was.
- Deze 2e akte werd voor akkoord getekend op 21 Oktober 1935 voor de eenmalige som van 125 Bef. Ook hier was geen clausule voorzien voor jaarlijkse intresten.
- Deze 2e akte met noodzakelijke erfdienstbaarheden om de bunker te kunnen bouwen, is van bijna 6 maanden na de hoofdakte.
- Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
- De toen toegepaste tijdelijke en permanente erfdienstbaarheden bestaan heden nog altijd als een veldweg naar de bunker. Het is praktisch enkel het laatste stukje naar de bunker zelf (deel uitmakend van de eerste akte) die niet meer expliciet in praktijk blijkt te bestaan heden ten dage.
- Na de onteigening kreeg het origineel onteigende perceel geen aparte index toegemeten.
- Op actuele kadasterplannen is het bunkertje nog zichtbaar, beperkt tot zijn randen, Dit heeft heden een apart kadastraal nummer gekregen, namelijk 249a. De rest van het originele perceel 249 is ondertussen perceel 249d geworden. Van de toenmalige erfdienstbaarheden is kadastraal niets meer te zien alhoewel deze in praktijk op het laatste stukje na, nog altijd bestaan.
- Op het eerste zicht toont de bunker, ook logisch volgens zijn locatie op de linie, geen sporen van strijd.
- De bunker heeft boven het schietgat op zijn vals raam nog resten van de originele geverfde venstercamouflage.
- Het toegangssas is jammer genoeg lange tijd gebruikt om rommel te verbranden. Hierdoor is de toegang zelf totaal vol met rommel en verbrande resten komen te liggen. De eigenlijke ingang van de bunker is daardoor nog maar zeer beperkt geopend en het valt in zijn huidige toestand dan ook af te raden hem inwendig te proberen betreden.
- Inwendig is de bunker vrij intact te noemen maar de ganse binnenkant is zwaar aangeslagen door de rook van het vuur ooit gemaakt in dat toegangssas.
- Onderaan zijn enkele foto's toegevoegd van de binnenzijde toen hij werd betreden op vleermuizentocht samen met natuurpunt in december 2008.
- Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject F terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 41.723,50 Bef gekost hebben.
- Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 41.973,50 Bef hebben gelegen.
- Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
|
Routebeschrijving om deze bunker te vinden
|
- Men ziet het bunkertje vanaf de Hundelgemsesteenweg liggen kijkend in de richting van Munte-centrum, tussen de steenweg en een zijweg met de naam Biest.
- Hij is het eenvoudigst te bereiken via dit laatst genoemde straatje waar er nog altijd een veldwegel is ter hoogte van de originele tijdelijke en permanente erfdienstbaarheid die bijna tot aan het bunkertje nog loopt. Enkel het laatse stuk dien je te doen via de rand van het bijhorende veld.
|
Voorstudie van dit tussenliniebunkertje. De schets is echter niet zo eenvoudig koppelbaar aan het bunkertje. De wegel waarlangs de bunker ligt is de Biest en loopt op de schets van noordwestelijke richting naar zuidoostelijke richting. De Hundelgemsesteenweg is niet meer getekend op de linker kant.
De brede strook zichtbaar op deze schets is een niet meer doorlopende oude trage wegel. Deze loopt heden doodt op de terreinen horende bij het kasteel de Zink. Mocht je toch willen doorsteken in die richting, bestaat er enkele honderden meters noordelijker, vertrekkend vanaf de Hundelgemsesteenweg nog wel een doorgaande trage wegel die uitkomnt op de Zink, niet zo ver van bunker D14.
Op deze schets leek er toen precies ook nog wel een wegeltje te bestaan langs de eerder gemelde stijlere flank achter de huizen van de Torrekensstraat. Centraal in de schietsector van deze bunker lijkt de aansluiting van deze wegel te zitten op de Biest.
|
|
|
Detail van dezelfde voorstudie. |
|
|
Onteigeningsschets bij dit bunkertje. Het brengt weinig info over het terrein aan de overzijde van de Biest en is op zijn beurt wel volledig toegespitst op de zone Biest tot Hundelgemsesteenweg.
Links een detail van de bijhorende erfdienstbaarheden van de bunker tot aan de Biest.
|
|
|
Terreinschets zoals terug te vinden bij de bouwplannen. |
|
|
Grondplannetje van dit bunkertje. Qua afgebeelde valse ramen klopt deze schets totaal niet met de werkelijkheid. Zo heeft de bunker totaal geen valse ramen op de linker zijkant waar er hier wel een is getekend. De rechter zijkant heeft er in totaal 2 die hier niet getekend zijn. Ook de achterwand, naast het camouflagetoegangsdeurtje heeft in praktijk nog een vals raam. |
|
|
Langsdoorsnede AB bij bovenstaand grondplan. |
|
|
Dwarsdoorsnede CD bij hetzelfde grondplan is opnieuw vrij raar getekende doorsnede. Ze kijkt naar de achterkant en ziet hierdoor wel de toegangstrapjes in de kuil achter de toegang maar bv niet het schietgat. Aan de toegangskuil is in dit geval opnieuw een trapje getekend in plaats van de 3 stijgbeugels, die allicht nog wel zullen bestaan. Deze zitten heden allicht wel verstopt onder massa's rommel van vroegere verbrandingen van vuil aan de binnenkant van het sas.
Een jammere situatie voor zo een intact gevalletje.
|
|
|
Actueel ruim kadasterplan anno 2014 met het bunkertje duidelijk nog op.
Je ziet er ook wel duidelijk nog de brede trage wegel op richting kasteel Zink maar gezien deze een kadasternummer draagt, heeft deze wel een privaat karakter. Zuidelijk van perceel 621 loopt ook echter nog een smal wegeltje zonder kadasternummer wat in theorie zou moeten wijzen op een bestaande publieke wegel. Of deze in praktijk nog bestaat, is totaal onduidelijk.
|
|
|
Detail van hetzelde kadasterplan. Dat het bunkertje er staat op aangegeven, enkel met zijn gebouwde grenzen, laat al wat vermoeden dat hij heden nog altijd staatseigendom zal zijn.
Het wegeltje dat heden nog altijd bestaat en samenvalt met de originele permanente en tijdelijke erfdienstbaarheid, komende van de Biest, blijkt geen officiële wegel te zijn.
|
|
|
Zicht op de rechter zijkant en de achterkant van dit fraai gecamoufleerde bunkertje. De achterkant had nog een intakte puntgevel. De foto dateert uit 1995. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
De linker zijkant van het bunkertje gefotografeerd in dezelfde periode. Deze kant heeft geen valse ramen. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Toen in 2000 de tentoonstelling over de bunkers te Munte werd gehouden, had het bunkertje nog altijd zijn vrij intakte puntgevel achteraan. (Foto: collectie De Muntenaar) |
|
|
Detail van de achtergevel, eveneens uit 2000. Men ziet wel ondertussen dat de puntgevel onderaan al sterk gescheurd staat. (Foto: Collectie De Muntenaar) |
|
|
Het bunkertje zoals men het kan zien liggen in het veld tussen de Hundelgemsesteenweg en het wegeltje met de naam Biest anno 2006. |
|
|
Voorkant en rechter zijkant. Men ziet op de zijkanten nog de uitsparingen voor het leggen van de balken van de spanten van het dak. |
|
|
Vooraanzicht. Als u goed kijkt ziet u nog vrij duidelijk de originele geschilderde vierkante kleine raampjes boven het schietgat in groene verf. |
|
|
De linker zijkant en achterkant. Het puntgeveltje heeft jammer genoeg ondertussen zijn lange strijd verloren tegen weer en wind en ligt omgewaaid op de bovenkant van de bunker en deels in het toegangssas. |
|
|
Achterkant van de bunker met rechts naast de camouflagetoegangsdeur nog een extra vals raampje. Het valt ook meteen op dat het bunkertje toch nogal in een vrij sterk schuin liggend terrein werd gebouwd. |
|
|
detail van de nog grotendeels versperde toegang, anno 2008. Het bunkertje werd toen betreden samen met enkele personen van natuurpunt, op zoek naar vleermuizen. (Betreed dergelijke bunkertjes zeker niet alleen daar de kans groot is dat u er zeer moeilijk zult uitgeraken op uw eentje.) |
|
|
allerhande rommel op de bodem van het toegangssas. |
|
|
Binnenzicht in het vrij intakte bunkertje. Het was eveneens uitgerust voor de opstelling van een Hotchkiss- en Coltmitrailleur. De muurtjes aan het schietgat zijn intakt. Door het veelvuldig maken van vuur in hettoegangssas van de bunker zit de binnenkant (zie ook de spinnewebben) vol met roet van het maken van vuur. |
|
|
Achterhoek van de kamer met links achteraan het granaatwerpgat. Voor de rest valt vooral het massaal aanwezige roet op op de muren. |
|
|
Natuurpunt op zoek naar vleermuizen in dit leegstaande bunkertje. |
|
|
Sfeerfoto anno 2008. (Collectie Oswald Pauwels) |
|
|
| |
|
|
